Paragraaf lokale heffingen

Doelstelling
Met dit overzicht van de lokale heffingen maken we inzichtelijk welke heffingen er zijn en wat de tarieven zijn. Dit maakt duidelijk wat de financiële consequenties zijn van eerder gemaakte beleidskeuzes en wat de burger hiervoor moet betalen.

Gemeentelijk beleid
In de Gemeentewet is bepaald welke belastingen door een gemeente geheven kunnen worden. Dit zijn de belastingen genoemd in de artikelen 220 t/m 229d Gemeentewet en de belastingen die de gemeente heft op basis van andere wetten, bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing op basis van de Wet milieubeheer.

Het algemene uitgangspunt is dat tarieven kostendekkend moeten zijn. Dit beleid komt neer op ‘de gebruiker betaalt’. Bij de afvalstoffenheffing en de rioolheffing wordt 100% kostendekkendheid nagestreefd. Voor burgers die niet in staat zijn bepaalde gemeentelijke belastingen te betalen is kwijtschelding mogelijk. Dit is mogelijk voor de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en bij uitzondering voor de onroerendezaakbelastingen.

Inflatiecijfer

Voor de leges, riool-, en afvalstoffenheffing is afgesproken dat we, indien mogelijk en acceptabel, kostendekkende tarieven heffen. De onroerendezaakbelastingen en overige heffingen verhogen we jaarlijks met een inflatiecijfer gelijk aan het consumenten prijsindex (CPI) cijfer uit de Macro Economische Verkenning (MEV) van april. In de belastingvoorstellen is, indien van toepassing, gerekend met een inflatiepercentage van 1,6 %, gebaseerd op het cpi cijfer uit de MEV van april.

De belangrijkste belastingen, rechten en leges,
die in de gemeente Schagen worden geheven zijn:

• Onroerendezaakbelastingen;
• Afvalstoffenheffing;
• Rioolheffing (gebruikersheffing);
• Toeristenbelasting;
• Forensenbelasting;
• Grafrechten;
• Precariobelasting;
• Leges.

Per soort treft u een toelichting aan.

Onroerendezaakbelastingen
De gemeente heft onroerendezaakbelastingen (ozb) op grond van artikel 220 van de Gemeentewet. Voor gecombineerde panden, waarbij een deel bedrijfsmatig wordt gebruikt en een deel als woning, wordt voor het woondeel een vermindering toegepast. Ook hier wordt het gebruikersdeel woningen van de onroerendezaakbelastingen niet opgelegd.

De inkomsten voor 2021 zijn geraamd op totaal € 10.550.000,-. Deze inkomsten zijn inclusief de inflatie van 1,6%, wegenheffing over 2021 van € 1.234.000,- , de afdracht van € 106.501,- voor het Ondernemersfonds Schagen (OFS) en het compensatiebudget voor sport en cultuur (de 3% extra opbrengst van sport- en culturele complexen). Met ingang van 1 januari 2021 draagt het HHNK het onderhoud aan wegen in het buitengebied van de voormalige gemeenten Zijpe en Schagen over aan de gemeente.

Omdat de hertaxatie naar peildatum 1 januari 2020 nog niet is afgerond, zijn de tarieven voor 2021 nog niet bekend. Uiterlijk in december 2020 komen we met een voorstel tot vaststelling van de tarieven. Bij de berekening van de tarieven zal rekening worden gehouden met de uitkomsten van de herwaardering. Bij een stijging van de WOZ-waarde daalt het tarief, zodat de herwaardering opbrengst neutraal uitpakt. Andersom zal bij een daling van de WOZ-waarde het tarief stijgen.

Afvalstoffenheffing
De Verordening op de heffing en invordering van afvalstoffenheffing regelt de heffing en invordering van de gemeentelijke afvalstoffen, oftewel de kosten van het ophalen van het huishoudelijk afval. Afvalstoffenheffing kan worden geheven op grond van artikel 15.33 van de Wet Milieubeheer. De aanslag afvalstoffenheffing wordt vastgesteld afhankelijk van het aantal personen dat op 1 januari van het belastingjaar bij een huishouden staat ingeschreven.

De gemeentelijke afvalstoffenheffing wordt voor een groot deel bepaald door het tarief uit de dienstverleningsovereenkomst (dvo) met de HVC. Andere kostencomponenten van de afvalstoffenheffing zijn: inzamel- en afvoerkosten van openbare afvalbakken (inzet eigen gemeentelijke dienst en werkvoorzieningsschap PRO), inzet gemeentelijke veegmachines, kosten van invordering & verhaal & kwijtschelding, papiervergoeding aan verenigingen en instellingen, BTW en afvalstoffenbelasting aan het Rijk, etc. Verhoudingsgewijs wordt de afvalstoffenheffing voor 75% bepaald door het dvo-tarief van HVC en voor 25% door eigen toerekenbare kosten op het onderwerp afvalinzameling en verwerking.

Door (externe) factoren is het noodzaak om de tarieven te laten stijgen. Oorzaken hiervan zijn:

• het Corona-effect (incidenteel én structureel meer huishoudelijk afval);
• de daling van de afzetprijzen van de waardevolle afvalstromen (oa. papier en textiel);
• de toenemende afkeurkosten op waardevolle afvalstromen;
• de verlaging van de inzamelvergoeding van de kunststof verpakkingen;
• de stijging van de afvalverwerkingstarieven van restafval en gft/e;
• de afvalstoffenbelasting (Rijk);
• de jaarlijkse inrekening consumenten prijsindexcijfer (CPI).

--> Meer afval door Coronacrisis
Als gevolg van de Coronacrisis wordt er veel huishoudelijk afval gegenereerd. Gezinnen blijven thuis, waardoor meer huishoudelijk afval ontstaat. Voorts wordt dit versterkt doordat veel bedrijfsmatig afval in het huishoudelijk afval vloeit. Detailhandel en restaurants bezorgen massaal hun goederen, producten, lunches en maaltijden aan huis. Hierdoor ontstaat extra veel (verpakkings)afval, zodat het huishoudelijk afval in omvang fors toeneemt. De afvalverwerkingskosten zullen daarmee eveneens fors toenemen. Een hogere afvalstoffenheffing is daarmee noodzakelijk.

--> Minder opbrengsten uit waardevolle stromen door Coronacrisis
Er is sprake van een aanmerkelijk prijsdaling van de waardevolle stromen. Dit is het gevolg van toenemend aanbod in combinatie met afnemende vraag en export. Naast de prijsdalingen van metalen en papier staat nu ook de verwerking en het prijsniveau van textiel onder druk. Door de daling van de afzetprijzen vallen de opbrengsten lager uit, hetgeen nadelig is voor de berekening van de afvalstoffenheffing.

--> Toenemende afkeurkosten op waardevolle stromen
Gemeenten hebben de verantwoordelijkheid over de ‘vervuilingsvrije’ inzameling van
waardevolle stromen zoals: plastics, papier, textiel en glas. Indien de vervuilingsgraad een
bepaald percentage overschrijdt, wordt de vracht afgekeurd en alsnog (thermisch) verwerkt als restafval. Er is dan geen sprake van een retouropbrengst, maar juist extra kosten. Verwerkers van plastics, papier, textiel en glas worden steeds strenger aan de poort en de afkeurkosten stijgen hierdoor evenredig mee. Gemeenten krijgen dan ook steeds meer afkeurkosten doorberekend.

--> Verlaging van de inzamelvergoeding van de kunststof verpakkingen
De inzamelvergoeding voor het bronscheidingsmodel is door Ministerie – VNG – Afvalfonds
Verpakkingen voor 2021 vastgesteld op € 245 per ton ingezameld PMD. Dit was in 2020 nog € 261 per ton ingezameld PMD. Op een totaaltonnage van 1.500 ton PMD in Schagen bedraagt de minderopbrengst derhalve € 24.000,-. Een lagere inzamelvergoeding op het ingezamelde plastic zorgt voor een lagere retouropbrengst en daarmee voor een hogere (gemeentelijke)
afvalstoffenheffing.

--> Additionele tariefstijging gft/e ( groente -, fruit -, tuinafval en etensresten)
Als gevolg van de toenemende vervuiling in de fractie gft/e en de daarmee samenhangende aangescherpte kwaliteitseisen op compost is er voor 2021 sprake van een additionele tariefstijging van € 7,25 per ton gft/e. Op een totaaltonnage van 7.000 ton gft/e in Schagen bedragen de additionele kosten € 50.750,-.

--> Stijging afvalstoffenbelasting
De (rijks)afvalstoffenbelasting stijgt onverminderd door. In 2018 bedroeg de afvalstoffenbelasting €13,21 per 1.000 kg restafval. In 2019 was dit € 32,12 en in 2020 € 32,63 per 1.000 kg restafval. De hoogte van de afvalstoffenbelasting in 2021 is op dit moment ongewis. Verwacht wordt dat deze opnieuw geïndexeerd zal stijgen. De verwachte stijging van de afvalstoffenbelasting 2021 zorgt voor een stijging van de (gemeentelijke) afvalstoffenheffing.

--> Jaarlijkse inrekening van Consumenten Prijsindexcijfer (CPI)
Het DVO-tarief van de dienstverleningsovereenkomst stijgt jaarlijks mee met de Consumenten
Prijsindexcijfer. Loonkostencompensatie. Voor kalenderjaar 2021 wordt vermoedelijk een CPI van 2% ingerekend voor wat betreft de verwerkingskosten en 2% voor wat betreft de algemene kosten en de inzamelkosten.

De totale opbrengst van de afvalstoffenheffing is geraamd op € 6.767.000,-.

Rioolheffing
De rioolheffing wordt in de gemeente Schagen geïnd als retributie, conform de definitie van de Leidraad Riolering, die wordt geheven indien een bouwwerk is aangesloten op riolering. Percelen die niet zijn aangesloten op de riolering zijn niet heffing plichtig.

Voor 2021 bedragen de tarieven:

• tot en met 99.750 m3 waterverbruik een tarief van € 170,- per eenheid van 350 m3 gebruik, waarbij een gedeelte van 350 m3 naar boven word afgerond;
• vanaf 99.751 m3 een tarief van € 170,- per eenheid van 750 m3 gebruik, waarbij een gedeelte van 750 m3 naar boven wordt afgerond.

In december 2017 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. Bij het monitoren van de investeringen is gebleken dat de aankomende jaren grote investeringen in het rioolstelsel staan gepland. Naast investeringen conform het GRP worden een aantal grote rioolvervangingen versneld uitgevoerd. Vanwege deze investeringen is het noodzakelijk om het tarief te verhogen naar € 170,-. Het overschot de komende jaren wordt gestort in de reserve riolering. Toekomstige investeringen in het riool worden gedekt vanuit deze reserve riolering.
Het vastgestelde GRP voorziet in een gefaseerde stijging naar € 228 per huishouden in 2026.

In de primitieve begroting is aan inkomsten uit de rioolheffing een bedrag van € 4.411.000,- geraamd.

Toeristenbelasting

Het tarief per persoon per nacht bedraagt € 1,32, waarvan € 0,04 bestemd is voor de OFS (voor impulsen voor innovatie in het toerisme). De inkomsten uit de toeristenbelasting zijn vooralsnog geraamd op € 1.445.000,-.

Slechts voor kampeerplaatsen die toeristen voor een lange periode achtereen tot hun beschikking hebben, gelden forfaitaire tarieven. Bij campings met jaarplaatsen, seizoenplaatsen of maandarrangementen is namelijk een registratie per nacht niet uitvoerbaar. Daarom zijn de volgende forfaitaire tarieven voor 2021 opgenomen:

Vaste jaarplaats   2,3 personen x 53,7 nachten x € 1,32 =     € 163,03
Vaste seizoenplaats   2,4 personen x 53,6 nachten x € 1,32 =     € 169,80
Seizoenplaats   2,4 personen x 52,9 nachten x € 1,32 =     € 167,59
Voorseizoenarrangement   2,2 personen x 30 nachten x € 1,32 =     €   87,12
Verlengd voorseizoenarrangement   2,3 personen x 39 nachten x € 1,32 =     € 118,40
naseizoenarrangement   2,2 personen x 18 nachten x € 1,32 =     €   52,27
maandarrangement   2,1 personen x 12 nachten x € 1,32 =     €   33,26

Forensenbelasting
Forensenbelasting wordt geheven van natuurlijke personen die meer dan 90 dagen van het belastingjaar voor zichzelf of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden, zonder dat zij in de gemeente hun hoofdverblijf hebben.

In de gemeente Schagen zijn ruim 3.700 personen belastingplichtig voor de forensenbelasting. De totale opbrengst van de forensenbelasting is geraamd op € 1.516.000,-.

De forensenbelasting kent twee tarieven: een tarief voor stacaravans en een tarief voor (recreatie)woningen.

Het tarief voor stacaravans bedraagt in 2021 € 245,35.
Het tarief voor (recreatie)woningen bedraagt in 2021 € 574,55.

Grafrechten
Grafrechten heffen we op basis van de Verordening op de heffing en invordering van grafrechten. In de raad van juni 2018 is besloten, door het vaststellen van de kadernota 2019, om 100% kostendekkendheid los te laten en de tarieven de bevriezen.

Voor het begraven of bijzetten van stoffelijke overschotten, voor het gebruik van de begraafplaats(en) en voor het door (of vanwege) de gemeente verlenen van diensten in verband met het begraven en het bijzetten, worden aanslagen grafrechten opgelegd. De inkomsten voor 2021 worden geraamd op € 46.300,-.

Precariobelasting
Precariobelasting wordt geheven op voorwerpen op, onder of boven voor de publieke dienst bestemde gemeentegrond. De inkomsten voor 2021 worden geraamd op € 2.204.000.

De raming is inclusief de precariobelasting op kabels en leidingen in gemeentegrond van € 2.080.000. Deze belasting mag tot en met 2021 worden geheven. In de begroting wordt de belasting afgebouwd tot het niveau, dat Liander via het vast recht aan onze inwoners in rekening brengt.

Leges
Leges heffen we voor diensten die we als gemeente hebben geleverd. In de tarieventabel die bij de verordening behoort, worden de bedragen genoemd die we voor de diverse verleende diensten heffen. Voor een aantal diensten worden de tarieven door het Rijk voorgeschreven, zoals reisdocumenten.

Bij de tariefstelling gaan we uit van 100% kostendekkendheid.   
De tarieventabel leges is onderverdeeld in drie titels en is ingericht volgens de modelverordening van de VNG:

• titel 1 Algemene dienstverlening bijvoorbeeld: burgerlijke stand, reisdocumenten, winkeltijden etc.;
• titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo);
• titel 3 Dienstverlening vallend onder Europese Dienstenrichtlijn: horeca, evenementen en dergelijke.

Voor titel 1 en 2 mogen de opbrengsten van alle diensten binnen een titel niet hoger zijn dan de uitgaven. Binnen een titel mag een dienst dus meer dan 100% kostendekkend zijn, mits deze gecompenseerd wordt door een lagere kostendekkendheid. Voor titel 3 geldt de kostendekkendheid per dienst.
De totale opbrengst aan leges is geraamd op € 1.717.432 zie onderstaand overzicht:

Totaal opbrengsten
 

 
Titel 1 algemene dienstverlening

Bij titel 1 is weinig ruimte om de tarieven te verhogen omdat de opbrengsten voornamelijk veroorzaakt worden door paspoorten en rijbewijzen. Deze tarieven zijn momenteel gelijk aan de maximaal toegestane hoogte.

De kostendekking van titel 2 is net onder de 100% kostendekkendheid. Hoewel er getoetst wordt op de gehele verordening adviseren wij u om onder deze grens te blijven. Het is namelijk goed mogelijk dat de jurisprudentie wijzigt m.b.t. kruis subsidiëring met als gevolg een toename van bezwaar en beroepsprocedures. De komende jaren wordt er onderzoek gedaan om te komen tot een snellere dienstverlening met als gevolg een lagere kostenpost wat een gunstig effect heeft op de kostendekkendheid.

Titel 2 dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning
 

 
Titel 3 Dienstverlening vallend onder Europese Dienstenrichtlijn
Titel 3 is een klein onderdeel van de legesverordening dat voor een groot deel bestaat uit evenementenvergunningen. Vanwege de maatschappelijke betekenis ervan is dit bij veel gemeente niet kostendekkend. Zo zijn bij ons de leges voor evenementen afgeschaft.

Overige gemeentelijke belastingen/heffingen
Naast de genoemde verordeningen is er nog een aantal met een relatief lage belastingopbrengst. Deze verordeningen hebben betrekking op marktgelden, staangelden, campergelden, standplaats woonwagens en haven- en liggelden.

Kwijtschelding

De gemeente Schagen biedt aan inwoners met een minimum inkomen de mogelijkheid om kwijtschelding aan te vragen. Omdat de onroerendezaakbelasting voor gebruikers van woningen is afgeschaft, wordt in principe alleen nog kwijtschelding verleend voor de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Kwijtschelding voor de onroerendezaakbelastingen voor eigenaren is slechts mogelijk op de voorwaarde dat er geen overwaarde op de woning zit.
De norm voor het verlenen van kwijtschelding is gesteld op 100% van de bijstandsnorm. Dit is het maximale wat is toegestaan. In 2019 is een totaalbedrag van € 290.000,- als kwijtschelding toegekend.

Kwijtscheldingsgerechtigden hoeven niet ieder jaar opnieuw kwijtschelding aan te vragen. Wanneer in 2020 kwijtschelding is verleend, toetsen we geautomatiseerd voor belastingjaar 2021 of de inwoner weer in aanmerking komt voor kwijtschelding. Wanneer de toetsing positief is, krijgen ze automatisch kwijtschelding. Gemiddeld 65% van de kwijtschelding wordt op deze manier verleend.  

Overzicht tarieven lokale heffingen
In onderstaande tabel zijn de tarieven voor 2021 van de belangrijkste gemeentelijke belastingen opgenomen.

Overzicht geraamde baten en kwijtschelding